Eskilerden buralara Türk soylarından Hunlar,Pecenekler, ve Kumanlar gelmiştirler.Kırcali’ye bağlı 94 köy bulunmaktadır ,bunların %96 ‘sı Türktür. Geçit yeri olmadığından dolayı fazla gelişmemiştir.Son çağlarda ,özellikle 93 harbinde Kırcali ahalisi ,yiğitlikleriyle dünyaya nam salmıştır.Rus askerlerine geçit vermemişlerdir.Rumeli sınırları içerisinde kalmış olmalarının nedeni,ahalinin direnişi üzerinedir.

Kırcali için yazılan ilk yazı 1607 yılında bir Osmanlının defterinde bulunmuştur,ikinci yazılı tanıtım ise iki asır sonra yazılmıştır ve 1877 yılında Ogust Viguenel adlı bir Fransız tarih kitabındadır.

Rodoplar'ın doğusunda bulunan Kırcali, Arda nehrinin iki kıyısına yerleşmiş. İki büyük barajın (Kırcali ve Studen kladenets) aralarında bulunan şehir, başkent Sofya'ya 268 km, Haskovo'ya 48 km, Plovdiv'e 110km, Smolyan'a 100 km, Türkiye sınırı Kapıkule'ye ise 128 km mesafededir. Bölgenin tütünleri ABD, Japonya ve Avsturya ülkelerinde pazar sahibidir. Kırcali'nin nüfusu 50 bin civarındadır. Kırcali'de 160 cami, 80 mescid bulunmakta. Bugün pek çok köy harabe durumdadır. Perperikon Balkan Yarımadası'ndaki en eski megalit kompleksi Perperikon denen tepede bulunmaktadır. Tunç devrinde yapılmaya başlanan ilk yontma taşlar ilk demir devrinde de görülmekte. Normal arkeoloji araştırmaları esnasında keşfedilen zengin seramik kompleksi de bu döneme aittir. Bu araştırmalar sonucu bulunan ve insanı en çok şaşırtan, çapı yaklaşık 2 m olan kilise mihrabıdır. Roma İmparatorluğu döneminin kompleks üzerinde büyük etkisi olmuş. Arkeologların yaptığı kazılar ve araştırmalar taşlar üzerinde birkaç katlı büyük bir saray yapıldığını ortaya çıkarıyor. Tepenin yakınlarında, duvarları 2,8 metre kalınlığında olan görkemli bir kale inşa edilmiş. Bu kalenin içerisinde binalar ve mabedler yapılmış. Günümüzde bu binaların çoğu hâlâ yerin altındadır, fakat taşlar üzerine yapılmış yolların keşfedilmesi gelişmiş bir altyapının olduğuna işaret. Bu görkemli megalit anıt birkaç kez saldırıya uğramış, temellerine kadar yıkılmış ve daha sonraları tekrar eski haline getirilmiştir. Ardino Ardino, Doğu Rodoplar bölgesinde, başkent Sofya'ya 300 km uzaklıkta, Haskovo il merkezine de 92 km mesafede bulunmakta. Kuzeydoğu ve güney komşuları Çernooçene, Kırcali ve Cebel'dir. Diğer komşuları ise Nedelino, Madan, Banite ilçeleri ve Smolyan ilidir. İlçe merkezinden, Kırcali barajına boşalan Arda nehrinin Arda kısmı geçiyor. Barajın bir kısmı da Ardino sınırları içerisinde bulunuyor. Diğer büyük nehirlerden bazıları ise Davidovska, Ardinska ve Ovacık'tır. İlçede en yaygın sanayi trikotaj sanayiidir. İlçenin toplam ormanlık alanı 20 bin 975 hektar. Bunlardan 19 bin 886 hektarı orman, bin 89 hektarı ise meradır. Halkın temel geçim kaynağı tütüncülük. Tütün tarım ürünlerinin yüzde 55–60'ını oluşturarak ekonomik büyümedeki gelirlerin yüzde 90 – 95'ini sağlamaktadır. Elverişli tabiat şartları tarım ve hayvancılığın gelişmesine yardım etmektedir. Ardino'da ayrıca mermer ve lom taşı çıkarılmakta. Kurşun–çinko yönüyle de zengin olan Enyovçe ve Ardino madenleri, bu bölgede bulunuyor. Svetulka köyü yakınlarında ise betonit yatakları var. Cebel Doğu Rodoplar'da yer alan ilçe, Türkiye ve Yunanistan sınırlarına 150 km mesafede bulunuyor. Ancak Makaza geçidinin açılmasıyla bu mesafe daha da kısalacak. İlçe, yüzölçümü 229 bin160 kilometrekare olup 48 yerleşim yerine sahip. Cebel'de Akdeniz iklimi hakimdir. Krumovgrad İlçenin tamamı Doğu Rodoplar'da yer alıyor. Krumovgrad bin 320 kilometrekare yüzölçümüne sahiptir. Hakim olan iklimler Akdeniz ve Karasal iklimdir. Kışlar çok sert değil. Yaz mevsiminde ise yüksek sıcaklıklar görülür. Ortalama yıllık sıcaklık 12oC'dir. Yağışlar genellikle yağmur şeklinde olup kışın bazen 80 mm'ye ulaşmaktadır. Kar yağışları aralık, ocak ve şubat aylarında görülmekte olup kar örtüsü ise kısa sürelidir. Zengin yer altı kaynakları ve toplam alanın yüzde 48,79'unu kaplayan ormanlar, ilçenin diğer önemli bir özelliği konumunda. Krumovgrad'ın toplam nüfusu 26 274'tür. Çernooçene Yine Doğu Rodoplar'da yer alan ilçenin yüzölçümü 339 kilometrekaredir. Dağınık yerleşime sahip. İlçede 51 yerleşim biriminde toplam 10 bin 319 kişi yaşamaktadir. İlçenin toplam alanından 152 bin dekarı ormanlık ve meralık alandır. Kirkovo Yüzölçümü 538 kilometrekare olan ilçe, Doğu Rodoplar'da yer almakta. Toplam nüfusu 45 bin 595'tir. Sürekli ikamet edenlerin sayısı ise 25 bin 923'tür

Müze binası muhteşem bir mimarî eserdir. Bina 20. yüzyılın 20'li yıllarında St. Petersburg'da Güzel Sanatlar Akademisi profesörlerinden Rus mimarı Pomerantsev'in projesi üzerine inşa edilmiş. Medrese binası olarak planlanan, fakat hiçbir zaman bu amaçla kullanılmayan müze binası, Orta Asya mimarî tarzına has özellikler taşımaktadır. 80'li yıllarda Kırcali Müzesi, bin 300 metrekare sergi alanıyla Bulgaristan'daki en güzel müzelerden biri idi. Müzenin bahçesinde 15 dekar alana yayılan havuzlu park bulunuyor. Parkta Güney Bulgaristan'da başka yerde olmayan 22 çeşit bitki türü mevcut. İlin tabiî güzellikleri arasında 'Taş Düğün', 'Taş Orman' ve 'Kırık Dağ' sayılabilir. Ömer Lütfi Okuma Evi İkinci Dünya Savaşı'nda şehit olan Ömer Lütfi'nin ismini taşıyan okuma evi 1993 yılında Kırcali'de kurulmuş. Burada çeşitli folklor ekipleri ve grupları çalışmakta. Okuma evinin başlıca amacı, uzun yıllar ülkede yasak olan ve unutulmaya yüz tutmuş olan folkloru ve Türk kültürünü yaşatmak ve geliştirmek. Bulgaristan'da ve Balkan ülkelerinde ünlü olan 'Kırcali' Türk Folklor Ekibi, kuruluşundan bu yana çeşitli uluslar arası folklor festivallerine katılmış, Bulgaristan'da yaşayan Türkler'i gururla temsil etmiş. Makedonya, Romanya, Yunanistan, Polonya ve Türkiye gibi ülkelerden bir çok ödüller kazanmıştır. 50 kişilik ekip lise ve üniversite öğrencilerinden oluşuyor. Türküler ve oyunlar özellikle Bulgaristan ve Rumeli Türkleri'ne ait. Okuma evinde genç lise öğrencilerinden oluşan bir de modern dans grubu çalışıyor. Kültür ocağında ayrıca bir çok Türkçe kitabın bulunduğu Kütüphane yer alıyor.